داریا باند؛ بازار ملتهب رقابت فروشنده‌ها برای خرید گوشی کم‌طرفدار
تبلیغات
در تب و تاب اخبار مربوط به احتمال توسعه صنعت تولید تلفن همراه در داخل کشور و به تبع آن محدود کردن واردات برندهای خارجی موبایل به ایران، فروشنده‌ها و خریداران معتقدند بدون اهرم انحصار و اجبار، حتی گوشی‌هایی که صرفا در داخل کشور مونتاژ شده یا به سفارش شرکتی داخلی در خارج از کشور نیز تولید شده باشند، شانس زیادی برای موفقیت در کوتاه‌مدت یا میان‌مدت ندارند.
اواخر تیرماه 1402، شرکت ایرانی داریا همراه پایتخت گوشی هوشمند باند (Bond) را که محصولی میان‌رده در میان تلفن‌های همراه روز بازار به حساب می‌آید معرفی کرد تا به یکی از نخستین شرکت‌های ایرانی تبدیل شود که در سال‌های اخیر در مسیر تولید گوشی هوشمند گام برمی‌دارد. هرچند این گوشی به سفارش داریا و در چین تولید شده اما نخستین واکنش‌های افکار عمومی در شبکه‌های اجتماعی به این گوشی نشان می‌داد هراس از اعمال محدودیت‌ها روی نگاه مردم به گوشی‌هایی که حتی اسم «داخلی» را هم به درست یا غلط یدک می‌کشند، منفی باشد.
امتداد این نگاه در بازار هم قابل مشاهده بود. هرچند تبلیغات میدانی گسترده‌ای در خصوص داریا باند در سه مرکز فروش اصلی موبایل در تهران (علاالدین، چارسو و بازار موبایل) دیده می‌شد، اما روایتی که بسیاری از فروشندگان از وضعیت فروش یا خرید این تلفن همراه که به تازگی در بازار عرضه شده نسبتی با این تبلیغات گسترده نداشت.
ع. 41 ساله که 19 سال است در حوزه خرده فروشی تلفن‌های همراه مشغول به کار است می‌گوید برخی از همکارانش گوشی‌های داریا باند را در بازه قیمتی 12 میلیون تا 14 میلیون و 500 هزار تومان از دیگر فروشگاه‌های بازار خریداری کرده‌اند تا موجودی‌شان کامل باشد اما همزمان تأکید دارد هنوز حتی یک بار هم در طول یک هفته گذشته خریداری را ندیده که برای خرید گوشی‌های داریا باند به فروشگاه او مراجعه کند.
یکی دیگر از فروشندگان که گوشی‌های داریا را موجود داشت و مانند بسیاری دیگر از همکارانش مایل به افشای نام خودش یا مغازه‌اش نبود خرید و فروش گوشی داریا میان مغازه‌ها با این قیمت را تأیید می‌کرد. او در پاسخ به این سوال که چرا فروشندگان به جای خرید از فروشندگان اصلی و عمده که داریا باند را با قیمتی بسیار کمتر عرضه می‌کنند به سراغ همکارانشان می‌روند تأکید داشت «کمبود عرضه» و «فروش محدود» از سوی فروشندگان عمده، دلیل اصلی بروز این اتفاق است اما از چرایی اصرار فروشندگان برای خرید داریا باند در تعداد بالا آن هم در شرایطی که شواهد نشان می‌دهد دست کم در حال حاضر این محصول فروش قابل توجهی ندارد، اظهار بی‌اطلاعی می‌کرد.
فروشنده‌های دیگری هم بودند که روایت مشابهی داشتند. در مرکز خرید علاالدین یکی از فروشندگانی که در خرید و فروش گوشی‌های داریا باند بسیار فعال بود در راستای تشریح شرایط قیمت و چگونگی خرید و فروش این گوشی‌ها اظهار کرد: «ما در 10 روز اخیر بیش از ۱۵۰ گوشی باند خرید و فروش کرده‌ایم؛ البته مستقیم به مصرف‌کننده نمی‌فروشیم و این خرید و فروش‌ها با همکاران در حوزه موبایل صورت گرفته است. ما امروز باند را ۱۴ میلیون ۲۰۰ هزار تومان فروخته‌ایم اما قیمت خرید در روزهای اخیر ثابت نبوده است.»
به باور او عرضه محدود عامل افزایش قیمت در بازار بوده است: «در ابتدا گوشی‌های باند از طریق دیجی‌کالا و کالاتیک به فروش می‌رسید و این دو مجموعه فقط یک گوشی آن هم با کد ملی ارائه می‌کردند. یک گوشی هم برای ما فایده‌ای نداشت و برای تعداد بالاتر مجبور بودیم گوشی را با قیمت بیشتر از بازار و همکارها تهیه کنیم.»
عرضه گوشی‌های داریا باند که به سفارش داریا و در چین تولید شده در شرایطی صورت می‌گیرد دولت تصمیم دارد با حمایت از تولید گوشی در داخل کشور مانع از خروج ارز شود. البته این موضوع برای داریا باند که یک محصول وارداتی است صدق نمی کند.
ستار هاشمی، معاون فناوری و نوآوری وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات اواسط خرداد ماه 1402، در گفت‌وگویی با خبرگزاری جمهوری اسلامی اعلام کرد: «پیش بینی می‌شود تا پایان دوره پنج ساله اجرای طرح، ایجاد اشتغال پایدار برای ۴۳ هزار نفر به‌صورت مستقیم و غیرمستقیم و صرفه‌جویی ارزی بیش از یک میلیارد دلاری با تولید ۱۴ میلیون دستگاه گوشی همراه هوشمند و تبلت را شاهد باشیم.»
این موضوع همزمان شده است با افزایش قیمت برخی برندهای مطرح در بازار به ویژه سامسونگ که آمارها نشان می‌دهد بیشترین فروش را در ایران دارند.
به گفته فروشندگان، «عدم تخصیص ارز کافی» اصلی‌ترین دلیلی است که به این افزایش قیمت منجر شده اما به رغم این افزایش قیمت و مشکلات دیگری که در مسیر تأمین نیاز بازار به گوشی‌های خارجی وجود دارد، خریداران اعتمادی به گوشی‌های داخلی یا گوشی‌های تولیدشده به سفارش شرکت‌های ایرانی ندارند و همچنان ترجیح می‌دهند با پرداخت هزینه بیشتر از نسخه خارجی گوشی‌ها استفاده کنند.
مصطفی پالیزی، از فروشندگان مرکز خرید علاالدین در این باره می‌گوید: «من در حال حاضر هم نوکیای وارداتی و هم گوشی‌های نوکیای مونتاژ شده در داخل کشور را موجود دارم. وقتی این دو گوشی را از نظر کیفیت مقایسه می‌کنید تفاوت کیفیت به اندازه‌ای محسوس است که در نگاه اول مشتری متوجه می‌شود و اگر مجبور نباشد ترجیح می‌دهد با پرداخت مبلغی بیشتر گوشی خارجی بخرد. این موضوع درباره داریا باند هم به نظرم صدق خواهد کرد.»
علی، همکار او تصریح می‌کند که خرید و فروش داریا را انجام نمی‌دهد چون «حتی یک نفر» را هم ندیده که به دنبال این گوشی باشد. به باور او «خریداران به کالایی که برچسب داخلی رو آن خورده باشد اعتماد نمی‌کنند.»
مازیار از فروشندگان مرکز خرید چارسو نیز تأکید دارد اگر خریداری وجود داشته باشد این کالا را موجود خواهد کرد اما فکر می‌کند وضعیت در بازار موبایل به گونه‌ای است که گوشی‌های داخلی نه از نظر جلب اعتماد خریدار و نه از نظر فنی توانایی رقابت با برندهای معتبر نظیر سامسونگ و شیائومی را ندارند.
نظرات متفاوتی هم در بازار دیده می‌شد. یکی از فروشندگانی که تبلیغات داریا باند در فروشگاهش نصب شده بود و در پیشخوان مغازه‌اش گوشی‌های باند وجود داشت بر این باور بود که هنوز برای قضاوت درباره این گوشی زود است: «تا الان تبلیغات گسترده‌ای در سطح شهر یا کشور در خصوص گوشی‌های داریا باند انجام نشده است. در حال حاضر خرید و فروش بین همکارهاست و فروشگاه‌ها تلاش دارند این گوشی را موجود کنند اما اگر تبلیغات کافی باشد مشتری هم برای خرید به سراغ فروشگاه‌ها خواهد آمد.»
شاهین نیز که در طبقه ششم مرکز خرید علاالدین مغازه دارد، یکی از پروپاقرص‌ترین طرفداران داریا باند است: «گوشی باند یک برند جدید بوده و نمی‌توان انتظار داشت که به سرعت بازار را با خود همسو کند. تمام برندها در شروع به زمان نیاز دارند، شیائومی هم حدود یک سال و نیم زمان برد تا بتواند بر سر زبان‌ها بیفتد. اما اگر بخواهیم واکنش بازار را بررسی کنیم باید بگویم که در پنج روز اخیر بازخورد خوبی از عرضه این کالا داشته‌ایم و بسیاری از فروشگاه‌های علاالدین، چارسو و حتی شهرستان‌ها برای خرید این گوشی از ما اقدام کرده‌اند.» او می‌افزاید: «قطعا باند می‌تواند یک تهدید جدی برای شیائومی و سامسونگ باشد. در بازار موبایل داریاهمراه یکی از خوشنام‌ترین واردکننده بوده و مسئولان این مجموعه بیش از هر چیزی به منفعت مصرف‌کننده توجه می‌کنند. به همین دلیل داریاباند در آینده می‌تواند با برندهای معروف رقابت کند.»
